معماری و موسیقی:
تاریخچه توجه به رابطه موسیقی و معماری :
چنین رویکردهایی در یونان کلاسیک آغاز شد. فیثاغورث و افلاطون از جمله اولین کسانی بودند که تئوری هایی را درباره زیبایی به شکل قاعده در آوردند. معماری باید «اجزای مختلف را به شیوه ای موزون و در تناسب با یکدیگر به هم در آمیزد و متحد سازد؛درست همان گونه که درموسیقی اتفاق می افتد ،با این حال امروزه توجه به اهمیت ارتباطات بین موسیقی و معماری به حداقل خودرسیده است تا جایی که بسیاری ازمردم( و نیز معماران) ،که غرق در محیط پر سرو صداوآلودگی تصویری وارزشی شده اند، تنها به برداشت هایی ناروشن ازاین رابطه دست یافته اند وازاستفاده خلاق میان موسیقی ومعماری و نیز غنا یافتن معماری به واسطه موسیقی غافل مانده اند .
ارتباط معماری و موسیقی :
همه هنرها به طورعرضی با همدیگرارتباط دارند، چراکه منشا همه آنها تجلی زیبایی است.ازدلایل رابطه موسیقی و معماری که بدان ارجاع میشود،میتوان موارد زیررا برشمرد:
1- اصطلاحات مشابه و تعبیر آنها.
2-درک بصری ازاصوات.
3- خلق یا تداعی فضا.
4- انتخاب سازها و جنس صدا.
5- خاطره و انتقال اطلاعات.
6- طراحی فضا با توجه به نیاز موسیقی در اجرا و شنیدن بهتر آن :
(آکوستیک و معماری، انتشار صدا و تباهی آن، صدای هوابرد و کوبه ای،طراحی اتاق‌های تمرین موسیقی، طراحی تالار کنسرت، طراحی مدرسه موسیقی،طراحی کلاسهافرم).
7- رابطه مستقیم بین عدد (طول و عرض و ارتفاع) در معماری و فواصل و اختلاف صدا در موسیقی.
اصطلاحات مشابه و تعبیر آنها:
ساده ترین رابطه، شباهتها، فصلهای مشترک و اصطلاحات مشابه موسیقی و معماری است. برای مثال:محور، تقارن،نسبت، تضاد، تقابل،تکرار،سلسله مراتب،ریتم و سکون و... که در موسیقی و معماری از آنها بهره گرفته میشود.
تقارن:
تقارن دراین گام باعث شادمانی و نشاط می شود و اگر این تقارن به هم ریزد باعث غم و حزن می شود که در موسیقی و معماری از آنها بهره گرفته میشود.
وحدت گرایی :
شاخص ترین ویژگی مفهومی معماری و موسیقی ایرانی اصولاً جوهر و ذات معماری ایران ، وحدت گرا و در پی وحدت است.
آکوستیک و معماری :
هارمونی صوتی همانند هارمونی تصویری ، تضمینی برای لذت زیبایی شناسی است. به سبب اشکالات بیشمار و پیچیدگی مسائل مربوط به انتشار صدا در فضای سرپوشیده (تالارها ) ، ناچار این گونه مطالعات به کمک روشهای ساده شده ای که راه عملی برای نیل به هدف را به سهولت میسرمی سازد، انجام می گیرد و ساده ترین راه برای بررسی ترسیمی و مطالعات آکوستیکی بر روی اسکیس ساختمان تالار ، فرضیه ی پرتو صدا و انتشار خطی امواج آکوستیکی است .
صدای هوابردوکوبه ای :
شناسایی تفاوت صدای هوابرد و کوبه ای برای یافتن راههای مبارزه با صدای آزاردهنده وویرایش آنها بسیار مهم می باشد زیرا پخش انرژی آکوستیکی برای این دو یکسان نیست و برای هر یک شرایط پخش و یا پیشگیری جداگانه ای وجود دارد.
فرم :
در مورد تعیین فرم کلاسها، نخستین نکته ای که بررسی می شود ، نسبت طول و عرض و ارتفاع به یکدیگر می باشد . ابعاد و فرم باید طوری انتخاب گردد که حتی الامکان امواج ، یکنواخت پخش گردند و این خود مستلزم داشتن ابعاد صحیح می باشد.
طراحی اتاق‌های تمرین موسیقی، طراحی تالار کنسرت، طراحی مدرسه موسیقی وطراحی کلاسها :
برای طراحی کلاسها بایستی ازاصول تئوری ذکر شده ، نتایجی به منظوررسیدن به بهترین راه را با توجه به تجربیات گذشتگان برای تعیین فرم و حجم و پوشش دیوارها به دست آورد.عوامل اصلی که برای طراحی موردنیاز می باشد ، عبارت است از: حجم ، فرم و پس آوا.
شباهت موسیقی با معماری:
درک شباهت موسیقی – معماری از نگاهی کلی دشوار نیست نمی توان همزمان به دو قطعه موسیقی گوش داد ،اما می توان د و ( یا چند ) اثر معماری را در یک زمان ادراک کرد.شکل های آفریده شده چه در معماری و چه در موسیقی دارای بار تجربی ذهنی اند و نمی توانند بردو شخص اثری برابر گذارند.درمعماری فضا منزلتی خاص دارد،معمار نیز چون دیگرآفرینندگان هنرقادراست با ایجاد فضاهای گونا گون،همان تاثرات عاطفی و روحی را القا کند .موسیقی به کمک صوت بیان احساس می کند و معماری توسط ماده.معماری ایجاد فضای مادی و معنوی می کند، اما موسیقی فقط فضای معنوی دارد.
به گفته شوپنهاور : معماری یک نوع مصالحه میان زیبایی و سودبخشی است .
گوته می گوید :معماری یعنی موسیقی جامد است.
ریتم درموسیقی :
ریتم پدیده پیچیده ای است که در تمام اثار هنری جریان دارد. موسیقی دانان بر آنند که ریتم عنصر لاینفک موسیقی بوده ، و به آن نظم و معنی می بخشد ، و جزء مهمی از آهنگ را تشکیل داده و بر احساس و درک موسیقی ما اثر می گذارد.
ریتم درمعماری:
ساده ترین نوع آن تکرار منظم عناصر معماری در امتداد یک خط مستقیم است سکون و توقف با مفهوم مکث در معماری جنبه ای کاربردی دارد. پاگرد پله ها ، میادین و گره های شهری از نمودهای کاربردی آن است. برخورد دو علم مشترک البنیه (هندسه و ریاضی) که هر دو هنرهای ذهنی منبعث و مشتق از طبیعت هستند در موسیقی و معماری به نحوی سازگاری ایجاد نموده است که «حس مشترک بودن معماری و موسیقی» را تقویت می کند و راه را برای ارزیابی این دو هنر مهیا می سازد.
